پروپوزال آماده روانشناسی درس روش تحقیق

عنوان: اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی بر کاهش دلزدگی زناشویی و افزایش بخشودگی و صمیمیت زناشویی زوجین در آستانه طلاق
همه بندهای یک پروپوزال استاندارد: دارد
منابع فارسی: دارد
منابع لاتین: دارد
نوع فایل: Word قابل ویرایش
تعداد صفحه: 31 صفحه
شماره: 11

بیان مسئله:

پژوهش حاضر به منظور پاسخگویی به این سوال انجام شده است که آیا طرحواره درمانی هیجانی بر کاهش دلزدگی زناشویی و افزایش بخشودگی و صمیمیت زناشویی زوجین در آستانه طلاق موثر است؟ طلاق شایع ترین جلوه تعارض شدید است و درنهایت بالغ بر نیمی از زوج هایی که درصدد مشاوره هستند، طلاق می گیرند (ورسینگتون ، 2005). براساس آمار رسمی در ایران از هر 1000 مورد ازدواج، حدود 200 مورد به طلاق منجر می شود و ایران، چهارمین کشور جهان از نظر میزان نسبت طلاق به ازدواج معرفی شده است (یوسفی، 1390). عوامل متعددی در بروز طلاق موثر است که می توان به عوامل اقتصادی، اجتماعی، حقوقی، روان شناختی و عوامل تنش زای درونی و بیرونی اشاره کرد که در این بین عوامل فردی و روان شناختی از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند (پرانچر و همکاران، 2008). زیرا این عوامل با تمام جنبه های زندگی افراد مثل آموزش، شغل و عملکرد های بین فردی مرتبط هستند (دوروس، هانزال و سگریان ، 2011).

از جمله مخاطرات ازدواج و روابط بین زن و شوهر دلزدگی زناشویی است. دلزدگی زناشویی از هم پاشیدگی تدریجی و بطئی رابطه زناشویی بر اثر عوامل چندی است. تزلزل در روابط صمیمی، ویژگی های شخصیتی موثر بر روابط صمیمی و بحران همه جانبه و عمیق اعتیاد همسر، می تواند منابع فرسودگی و زوال تدریجی زندگی و روابط زناشویی باشد. دلزدگی زناشویی وضعیت دردناک فرسودگی جسمی، عاطفی و روانی است که کسانی را که توقع دارند عشق رویارویی و ازدواج به زندگی شان معنا ببخشد را متاثر می سازد. دلزدگی هنگامی بروز می کند که زوجین متوجه می شوند علیرغم تمام تلاش هایشان، رابطه شان به زندگی معنا نداده و نخواهد داد (پاینز، 1996، ترجمه گوهری راد و افشار، 1383). انباشه شدن سرخوردگی ها و تنش های زندگی روزمره سبب فرسایش روانی می شوند و سرانجام به دلزدگی منجر می شوند(نادری و آزاد منش، 1391). علاوه بر آن، بخشودگی به عنوان متغیری موثر در حل دلزدگی زناشویی و افزایش رضایت زناشویی در نظر گرفته می شود (چانگ ، 2014) و در روابط صمیمانه، باعث رشد همدلی بین زوج ها می شود (مک گلوک و همکاران، 1998).

در تعریف و مفهوم سازی بخشش اختلاف نظر وجود دارد و تعاریف متفاوتی از آن ارائه شده است. فرآیند کاهش خشم، کاهش نارضایتی یا تنفر از دیگران، آزادی از قضاوت ها و ادراکات گذشته، آزادی از پاسخ های آموخته نسبت به موقعیت ها و تلاش برای التیام زخم های گذشته از جمله تعاریف ارائه شده بخشش است (بروش و همکاران، 2001). اغلب پژوهشگران بخشش را نوعی رفتار انطباقی در نظر می گیرند که نبود بخشش به فشار روانی و آسیب و بخشش به سلامت مربوط می شود (تامپسون و همکاران، 2005).

رفتارهای بخشندگی می تواند با ایجاد تغییرات مثبت در پویایی های روابط زناشویی، امکان رشد شخصی و بین فردی را فراهم کند (لئو ، 2011). افرادی که قادر به بخشش همسر خود هستند به تقدس رابطه زناشویی معتقدند و این توانایی بخشش همسر، به استحکام بیشتر رابطه زناشویی و افزایش رضایت زناشویی می انجامد (ماگیار، 2001؛ به نقل از احتشام زاده، مکوندی و باقری، 1388).

اهمیت و ضرورت:

این پژوهش به جهت ضرورت های زیر انجام پذیرفته است:

ضرورت اول، این بود که خانواده در زمره مهمترین سیستمهای اجتماعی است که براساس ازدواج بین دو جنس مخالف شکل می گیرد. حفظ و تداوم خانواده از اهمیت زیادی برخوردار است. خانواده به عنوان واحدی اجتماعی، کانون رشد و تکامل، التیام و شفادهندگی و تغییر و تحول آسیب ها و عوارض است که هم بستر شکوفایی و هم بستر فروپاشی روابط میان اعضایش می باشد(شجاع کاظمی و سیف، 1389).

ضرورت دوم، این بود که، نخستین گام به منظور بهبود بخشیدن به روابط خانوادگی سالم، برنامه های آموزشی و پیشگیری زودهنگام است، بدون مراقبت، آموزش و آگاه سازی اعضای این واحد اجتماعی مهم، رشد و تحول عاطفی، فکری، انگیزشی و فرایندهای یادگیری که لازمه سازگاری و انطباق پویا در درون نظام خانواده و بیرون از آن به شمار می رود، امکان پذیر نخواهد بود و اعضا در نظام خانواده دچار نابهنجاری خواهد شد (کارگر، 1389).

ضرورت سوم، این بود که، خانواده محل ارضای نیازهای مختلف جسمانی و عقلانی و عاطفی است و داشتن آگاهی از نیازهای زیستی و روانی و شناخت چگونگی ارضا آن ها و تجهیز شدن به تکنیک ها و شناخت تمایلات زیستی و روانی ضرورتی انکار ناپذیر می باشد که در غیر اینصورت موجب بروز مشکلات روانی و ارتباطی در بین اعضای خانواده می باشد که در صورت ادامه این وضعیت موجب از هم پاشیدگی خانواده می شود(عدالتی، 2010).

مروری بر پیشینه پژوهش:

الف. پژوهش های داخلی:

پيرساقی، نظری، نعيمی، شفائی (1394) پژوهشی با هدف بررسی تعارض های زناشويي؛ نقش سبک های دفاعی و طرحواره‌های هيجانی انجام دادند. اين پژوهش با هدف بررسی نقش سبک های دفاعی و طرحواره های هيجانی در تعارض های زناشويی انجام شد. پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری شامل والدين کودکانی بود که در سال 93-92 در مهد کودک های شهرستان اردبيل نگهداری می شدند. تعداد 240 والد (120 زوج) به روش نمونه گيری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های تعارض های زناشويی (ثنايی و براتی، 1375)، سبک های دفاعی (اندروز، شاين، و بون، 1993) و طرحواره های هيجانی (ليهی، 2002) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش ضريب همبستگی پيرسون و رگرسيون گام به گام تحليل شد. نتايج نشان داد که رابطه ی متغيرهای تعارض های زناشويی و سبک های دفاعی رشد يافته و رشد نيافته و طرحواره های هيجانی از نظر آماری معنی دار است. از بين متغيرها، تنها متغير سبک دفاعی روان آزرده از نظر آماری معنی دار نبود. همچنين، نتايج نشان داد که سبک دفاعی رشدنيافته بيشترين نقش را در افزايش تعارض های زناشويی داشت.

ب. پژوهش های خارجی

بروک (2014) پژوهشی با موضوع ارتباط طرحواره های ناسازگار اولیه و بخشش و انتقام انجام شده است که نتایج آن نشان داد که تعداد قابل توجهی از ارتباطات مثبت بین طرحواره های سوءظن ، استحقاق و رهاشدگی و انتقام/کناره گیری، و تعداد زیادی از ارتباطات منفی بین سوءظن و بخشش وجود دارد و این فرضیه را نیز به دست داد که: اطاعت و معیارهای سرسختانه رابطه منفی با خود-بخششی دارد. در ضمن، شرکت کنندگانی که طرحواره های ناسازگار اولیه کمتری را تصدیق کردند، به طور کلی به بخشش امتیازهای بیشتر و به انتقام/کناره گیری امتیاز کمتری دادند. رگرسیون های چندگانه، رابطه معناداری بین سوءظن و مفهوم انتقام/کناره گیری و مطیع سازی و مفهوم خود بخششی نشان داد.

روش:

پژوهش حاضر یک مطالعه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. در این روش گروه آزمایش تحت طرحواره درمانی هیجانی قرار می گیرند اما گروه کنترل در لیست انتظار قرار می گیرند و هر دو گروه در زمان یکسان به پیش آزمون و پس آزمون پاسخ می دهند.

جامعه، نمونه و روش نمونه گیری:

جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه زوجین متقاضی طلاق در دادگاه ... در سال 1395 تشکیل می دهند. روش نمونه گیری به شیوه در دسترس است. به این صورت از بین زوجین متقاضی طلاق که به دادگاه ... مراجعه کردند تعداد 90 زوج براساس ملاک های ورود به پژوهش (1- مدت ازدواج 3-7 سال؛ 2- تحصیلات حداقل دیپلم؛ 3- داوطلب بودن برای شرکت در پژوهش) انتخاب و پرسشنامه را تکمیل می کنند سپس از بین آنها تعداد 30 زوج که نمرات آنها یک انحراف معیار پایین تر از میانگین در مرحله پیش آزمون است را انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 زوج) کنترل(15زوج) جایگزین می شوند.

ابزار:

آزمون بخشودگی اینرایت‌ و همکاران(2000). این آزمون بـه مـنظور سنجش میزان بخشودگی زوج‌ها سـاخته شـده است. پرسشنامه 59سؤال دارد‌ که‌ پاسخ‌های‌ آزمون در مقیاس 6 درجه‌ای در طیف لیکرتی(از کاملا مؤافقم، تاکاملا مخالفم) تنظیم شده است که‌ در‌ ایران، غباری‌ بناب آن را ترجمه و هنجاریابی کرده است. این پرسشنامه سه مـقیاس احـساسی، رفتاری و شناختی‌ دارد. این‌ ابزار در ایـران، روایی مـلاک بالایی دارد. ضریب پایایی این آزمون در پژوهش صلاحیان و همکاران (1388) 83/0 و در‌ خارج‌ 87/0 گزارش شده است. همچنین ضرایب پایایی در خرده‌مقیاس‌های احساسی 79/0، در خرده‌مقیاس رفتاری72/0 و در خرده ‌مقیاس‌ شناختی‌ نیز 71/0 بود. روایی سازه این آزمون از 58/0 تا 63/0 گزارش شده است (افخمی،1385). در پژوهش‌ صلاحیان و همکاران (1388) نیز‌ ضـرایب هـمبستگی پیرسون هرسؤال باکل سؤال‌های آزمون از 42/0 تا 57/0 بوده و همگی نیز‌ در‌ سطح 50/0 معنادار بودند.

تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها:

متغیر اول؛ بخشودگی

الف. تعریف مفهومی: بخشودگی عبارت از ویژگی است که در اثر آن شخصی که در روابط بین فردی مورد آزار یا آسیب قرار گرفته است خطای فرد خاطی را می بخشد. بدین ترتیب فرصتی دوباره برای جبران خطا به فرد خاطی داده می شود تا بتواند دوباره اعتماد سازی نماید (مالتبی و همکاران، 2008).

ب. تعریف عملیاتی: در پژوهش حاضر منظور از بخشودگی نمره ای است که فرد از آزمون بخشودگی اینرایت‌ و همکاران(2000)کسب می کند.

ج. جایگاه متغیر در پژوهش: در این پژوهش، بخشودگی به عنوان متغیر وابسته مورد مطالعه قرار می گیرد. متغیر دوم؛ دلزدگی زناشویی

الف. تعریف مفهومی:

دلزدگی زناشویی وضعیت دردناک فرسودگی جسمی، عاطفی و روانی است که کسانی را که توقع دارند عشق رویایی و ازدواج به زندگی شان معنا ببخشد را متاثر می سازد. دلزدگی هنگامی بروز می کند که زوجین متوجه می شوند علیرغم تمام تلاش هایشان، رابطه شان به زندگی معنا نداده و نخواهد داد (ون پلت ، 2004).

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

جهت تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده توسط پرسشنامه های فوق، از شاخص های و روش های آمارتوصیفی برای بدست آوردن فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد، و خطای استاندارد داده ها و سپس از آمار استنباطی برای بدست آوردن تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار-22 spss استفاده خواهد شد.

منابع فارسی

احتشام زاده، پروین؛ مکوندی، بهنام؛ و باقری، اشرف. (1388). رابطه بخشندگی، کمال گرایی و صمیمیت با رضایت زناشویی در جانبازان و همسران آنها. مجله یافته های نو در روانشناسی، 12: 136-123.

منابع لاتین

Brock, Joy. P. (2014). Examining the Relationships between Early Maladaptive Schemas, Forgiveness and Vengeance. Doctoral dissertation, Regent university. Retrieved from http.proquest.com/docriew/1534533290.